Android Terimler




Firmware: Telefon içindeki topyekün yazılım sistemidir. şu demek oluyor ki Android. Marka ve modele bakılırsa farklı kodlamalar isimler alabilir. Tüm yazılımsal yapı firmware üzerine kurulur. Güncellemeler ve düzeltmeler aslolan olarak firmware üzerine çıkar. Firmware için aslolan kök yapı diyebiliriz.



Rom: Kimileri firmware ile aynı kefeye koysa da aslına bakarsak tam olarak onunla aynı değildir. Matematiksel olarak ifade etmek gerekirse Firmware > Rom'dur. Firmware için kök yapı demiştik, Rom için de bu kök yapıyı kullanıcılara nazaran özelleştiren ve onlara yönelik ek yazılım ve ayarlar içeren yazılım diyebiliriz. Google Android firmware i geliştirip samsung'a verdikten sonrasında, samsung da stock rom üretip bunu cihaza yükleyip piyasaya sunar.



Stock Rom: yazılım üreticisi Google ın ürettiği firmware'in cihaz üreticileri tarafından kendi cihazlarına gore özelleştirilmiş hali.

Custom Rom: üretici firmaların piyasaya sürdüğü stock romların, geliştirici kullanıcılar tarafınca üzerinde performans ve görselliğe yönelik değişimler içeren modifiye edilmiş hali.





Odex: apk dosyaları ilk çalıştırıldıktan sonra bazı detayları yanlarında bulunan odex uzantılı dosyalar içerisinde depolanırlar. Böylece ikinci çalıştırılmalarında komple apk dosyası kullanılmak yerine bu odex dosyası kullanılarak daha hızlı erişim sağlanır. Bu tip sisteme sahip olan romlara odexed rom denir. Odexed romlar kaba tabirle sistem açılışında yavaş sadece uygulama açılışında hızlıdır diyebiliriz. Her uygulama için çift dosya olduğundan düzenlenmeleri birazcık daha zahmetlidir.



Dodex: odex kelimesinin zıttı olarak tanımlanabilir. Bu sistemde odex dosyası kullanılmaz. Bunun yerine uygulamalar direkt apk dosyalarından çalıştırılırlar. Kaba tabirle sistem açılışında hızlı ancak uygulamalarda biraz daha yavaştır diyebiliriz. Düzenlenmeleri daha pratiktir.



Root: sistem yazılımı üzerinde tam yetkiye haiz olma durumu.



SuperUser(SU): aslolan anlam olarak linux sistemlerde tüm dosya ve klasörlerde işlem yapmaya yetkili olan tek kullanıcı grubudur. Android sistemlerde de aynıdır sadece çoğu zaman kasdedilen aletinızı root ettikten sonra menüye gelen uygulamadır. Bu uygulamayı görürseniz aygıt rootlu anlama gelir. SU yetkisi isteyen ve izin verilen-verilmeyenlerin sıralaması bu uygulama içerisinde tutulur.



SuperSU: SuperUser uygulamasının ICS ile beraber çıkan yeni versiyonudur. Daha gelişmiş özelliklere haizdir.



Kernel: donanımlar ile işletim sistemi arasındaki çalışmayı sağlayan ve kontrol eden yapı.



Wipe: kabaca silmek anlama gelir. Bu terimi görmüş olduğunüz yerlerdeki işlemler sistemdeki ayar ve kullanıcı verilerini siler.



Wipe data/factory reset: recovery seçeneklerinden birisidir. Uygulandığında SD card bölümü hariç herşey sıfırlanır.



Wipe cache partition: uygulanmış olduğunda, kurulumlar esnasında oluşturulan geçici dosyaların temizlenmesini sağlar. Kullanıcı verileri(klavuz vs.) silinmez. Bilgisayarınızda bulunan temp dosyasının temizlenmesi gibidir.



Non-Wipe: sistem ayarları ve kullanıcı verileri üzerinde değişim yapmayan yazılımlardır.



Recovery: kabaca kurtarma anlamına gelir.



Download Mod: cihaza firmware yapısı içerisindeki dosyaları yüklemede kullanılan çalışma modudur.



Recovery Mod: aygıtı zor durumlarda kurtarmaya yarayan çalışma modudur. Içerisinde birkaç sıfırlama seçeneği olduğu için bu isim verilmiştir.



Custom Binary Counter (rom counter): orjinal olmayan firmware, custom rom ve kernel yüklemelerinin her birinde 1 artan sayaçtır. Download moduna girildiğinde görebilirsiniz.



Jig: download moduna tuş kombinasyonu ile girmeyen ve rom yükleme sayacını sıfırlamak için kullanılan küçük usb aparatı.



Market: resmi ve gayri resmi olarak bulunan uygulama ve oyunların edinildiği kaynaktır.



BLN: Açılımı Back Light Notification'dır. Normalde android cihazlarda bulunmayan bir özellik olan çağrı yada bildiri geldikten sonrasında uyarı görüntülenmemesi özelliğini ekleyen fonksiyondur.



Wipe Dalvik Cache: Sistem içinde bulunan uygulama artıklarını temizlemek için kullanılır. Rom yüklemelerinden sonra oluşacak açılış problemlerında tavsiye edilir. CWM Recovery menüsünde bulunur.





AOSP: Açılımı Android Open Source Project olan ve Android Açık Kaynak Projesi olarak çevrilebilen androidin tabanını oluşturan kısaltılmış terimdir. Esas olarak aslabir android sürümünü baz almayan ve dağıtılan kaynak kodlardan üretilmiş romları tanımlamak için kullanılır. örnek olarak miui ve cyanogen gösterilebilirler.



Bootloader: Telefonunuzu açtıktan sonrasında kernel i uyandıran ve ona işletim sistemini başlatması emrini veren küçük progr*****. Boot kısmınde yüklüdür. Boot kısmı zarar görürse bu program başlatılamayacak ve telefon hiçbir tepki veremeyecektir. Jtag uygulaması ve donanımları ile boot yüklemesi yapılması gerekir.



Anabant(Baseband): Telefonda şebeke bağlantılarını denetim eden ve düzenleyen işlemci ile bağlantılı olarak çalışan kendine ilişkin bir çipi bulunan donanım parçası.



Internal SD(sdcard): Telefonun içerisindeki bellek çipinde bulunan depolama alanı. Dosya yöneticisine girildiğinde sdcard olarak adlandırılır.



External SD: Harici takılan hafıza kartınızın telefonda dosya yöneticisinden görünen ismidir.



Root Nedir?



Linux işletim sistemini taban olarak alan Android işletim sisteminde organik olarak terimler de linux sisteminden gelmektedir. Linux sistemlerde sistemde her türlü yetkiye haiz olan kullanıcı gruplarına Root denilmektedir. Bu üye grubunu windows sistemlerdeki Administrator grubuna benzetebiliriz. Bu üye grubu ile her türlü sistem dosyasını değiştirip, silebilir, üzerinde değişiklik yapabilirsiniz. Dolayısı ile de yeterli bilgisi olmayan kişiler bu şekilde sisteme de zarar verebilirler.



Peki Android sistemlerde root ne işe yarar?





Android sistemlerde linux sistemlerde olduğu şeklinde varsayılan olarak bu yetkiler kullanıcılara verilmemiştir. Doğal olarak ki bu sistemi korumak ve zarar görmesini engellemek için alınmış bir önlemdir. Sadece gelişmiş ve deneyimli kullanıcılar için sistem üzerinde yapılacak değişiklikleri uygulama açısından lüzumlu olan bir yetkidir. Örneğin kullandığınız sistemde bulunan bir uygulamanın simgesinin değiştirilmesi, ek bazı yeni fonksiyonların sisteme entegre edilmesi, görünüm ve tema içinde köklü değişiklikler yapılması vb. Benzer biçimde bazı gelişmiş kullanıcılara bayağı gelebilecek işleri yapmak için root yetkisi gereklidir.



Root nasıl Yapılır?



Root yetkisi Linux sistemlerde sıradan şekilde alınmasına karşın Android sistemlerde birkaç yükleme yapmanız gereklidir. Bu işlemlerden sonra mesele çıkmadığı taktirde(aletin açılmaması v.B.) aslabir veriniz silinmez.



Telefonunuzu root etmenin birkaç farklı yöntemi vardır;



- Cihaza odin ile insecure kernel flaşlayıp SuperOneClick programı ile root yapmak



- cihazınıza uygun olan bir custom kerneli(cf-root, siyah kernel vb.) odin ile flaşlamak



- Odin ile cwm recovery flaşlayarak buradan root içeren(hemen hemen hepsi root ihtiva eder) bir custom rom yüklemek



- DoomLord Root yöntemi (her model ve sürümde çalışmayabilir)

Etiketler: